آیت الله شب زنده دار / ۴
وسائل ـ آیت الله محمد مهدی شب زنده دار گفت: وجه پنجم در بررسی دلائل امر به معروف و نهی از منکر این هست که در این طایفه تعلیل شده امر و نهی به یک علتی که آن علت ادعا می‌شود در مورد ضرب و شبه ضرب هم وجود دارد بنابراین می‌شود قیاس منصوص العلة، یعنی این روایات علت آورده شدن حکم روی امر و نهی را بیان کرده و ما می‌بینیم این علت در مورد غیر امر و نهی هم مثل ضرب وجوب دارد بنابراین از باب قیاس منصوص العلة از امر و نهی تعدی می‌کنیم به آنچه که یفید همان فائده امر و نهی را که عبارت باشد از ضرب و فرک و امثال ذلک.
کد خبر: ۱۲۸۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۳
آیت الله شب زنده دار / ۳
وسائل ـ آیت الله محمد مهدی شب زنده دار گفت: مقدس اردبیلی می گوید اگر اجماع نداشته باشیم ادلهٔ باب امر به معروف چنین چیزی را دلالت نمی‌کند که از باب امر به معروف بزنی، فرک اُذن بکنی، ادلهٔ امر به معروف چه مخاطبش اولیای اسلام باشند، معصومین باشند چه دیگران، چنین اقتضایی را ندارد. بله فقط چیزی که ممکن است این‌جا باشد ادعای اجماع است.
کد خبر: ۱۲۷۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۲۱
آیت الله شب زنده دار/ ۱
وسائل ـ تألیم بدنی‌‌ای که یکی از مراتب امربه معروف و نهی از منکر است و منجر به قطع و کسر و امثال این‌ها بشود مثلا چشمش را کور کنند یا پایش راشکنند ، دستش را قطع کنند و به طور کلی اذیت های بدنی که منجر به قتل نشود دلیل شرعی برای آن وجود ندارد.
کد خبر: ۱۲۱۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 224
وسائل- در مواردی که عملی حرام از طرف غیر ممیز یا مجنون یا غیر بالغ سر می زند اگر آن عمل از جمله اعمال حرامی است که بدلایل خاص می دانیم خداوند به هیچ طریقی وقوع آن را جایز نمی دادن واجب است امر به معروف و نهی از منکر نسبت به آن فرد غیر بالغ برای جلوگیری از تحقق آن عمل خاص
کد خبر: ۹۲۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۱
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 223
وسائل- اگر آن فعلی که غیر بالغ انجام می‌دهد یا فعلی را که ترک می‌کند از عزائم امور باشد یا امری باشد که می‌دانیم شارع راضی به تحقق آن نیست در خارج، ولو تکلیف نکرده ولی راضی نیست این امر در خارج محقق بشود در این‌جا جلوگیری از تحقق آن امر یا ترک آن امر بر بالغین لازم است ولو غیر بالغی که مرتکب آن می شود تکلیف نداشته باشد.
کد خبر: ۹۲۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۱
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 222
وسائل- فتحصِّل ممّا ذکرنا که قول حق در مقام این هست که بگوییم در مورد مأمور و منهی در مواردی که ثابت باشد تکلیف برای او ولو بالغ نباشد امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد «إن کان واجباً فواجبا و إن کان مستحباً فمستحبا»
کد خبر: ۹۲۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۱
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 221
وسائل- چنانکه تبیین شد شرط اول راجع به آمر و ناهی بود و حکم به عدم لزوم آن دادیم اما شرط ثانی راجع به مأمور و منهی است که آیا در وجوب امر به معروف و نهی از منکر شرط است که آن مأمور بالغ باشد یا آن منهی بالغ باشد یا نه این شرط نیست؟
کد خبر: ۹۲۲۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۱۹
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 220
وسائل- اتفاق فقهاء به این معنا که خلافی ندیدیم بر این هست که در آمر و ناهی تکلیف شرط است. بنابراین صبی، غیر بالغ ولو ممیز و مراهق باشد بر او واجب نیست که امر و نهی کند ولو این که خلافی را می‌بیند احتمال تأثیر می‌دهد تمام شرایط هم وجود دارد ولی خدای متعال از او امر و نهی نخواسته است.
کد خبر: ۹۱۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۱۲
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 219
وسائل- اگر آمر می‌بیند که مأمور مراد او را دریافت نمی‌کند مثلاً اختلاف زبان دارند مثلا مسافرتی داشته به یک کشور اروپایی، زبان آن‌جا را بلد نیست حال اگر یک نفر مؤمنی را که کار خلافی انجام می‌دهد ببیند بدلیل اختلاف زبان هرچه به او بگوید فایده‌ای ندارد چرا که آن فرد نمی‌فهمد که این چه می‌گوید این‌جا چون شرط وجود ندارد، امر به معروف واجب نیست.
کد خبر: ۹۱۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۱۰
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 218
وسائل- این که شرط واجب در باب امر به معروف و نهی از منکر عدالت باشد یا ائتمار بما یأمُر و انتهاء عمّا ینهی باشد بر خلاف فتاوای معمول فقهاست. و شاهد بر این امر اقتصار تمام فقها و متکلّمین در برشمردن شرایط بر صرف شرایط چهارگانه است و برای وجوب یا واجب هیچ شرط دیگری اضافه نشده است.
کد خبر: ۹۱۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۰۵
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 217
وسائل- لازمه‌ی شرطیت عدالت به نحو شرط واجب این است که اگر کسی عادل نیست امر و نهی بکند ، واجب محقق نشده و از دیگران ساقط نمی‌شود چون آنکه واجب را انجام داده فاقد شرائط بوده و تکلیف از دیگران ساقط نمی‌شود لیکن در این حالت هیچ یک از علماء قائل به عدم سقوط تکلیف نبوده و وجوب آن را ساقط می دانند.
کد خبر: ۹۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۰۵
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 216
وسائل- امر به معروف و نهی از منکر قسمی از حسبه هست،حسبه یعنی آن اموری که خدای متعال راضی به ترک آن نیست و بر عهده شخص معین و خاصی قرار نداده است ولی راضی نیست آن عمل واجب ترک شده و محقق نشود در خارج لیکن در بابذکر شده است امور حسبیه اموری است که عدالت در آن شرط است، یعنی کسانی که متصدی امور حسبیه می‌شوند باید عادل باشند و بنابر این استدلال عدالت شرط در وجوب امر به معروف است.
کد خبر: ۹۰۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۲۲
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 215
وسائل- مناقشه أولی این است که این بیان مبتنی است بر وجوب مقدمه واجب شرعاً لکن این قول بنابر آنچه در استنباطات جدید اصول مورد پذیرش واقع شده است قابل استناد نیست چرا که وجوب شرعی برای مقدمات واجب قائل نیستیم و هرچند عقل انسان درک می‌کند که اگر بخواهی ذی المقدمه واجب را امتثال کنی راهی جز این که مقدمات را انجام بدهی وجود ندارد اما هر مقدمه‌ای وجوب شرعی ندارد و نمی توان آن را اثبات نمود بلکه دلیل نیاز دارد.
کد خبر: ۹۰۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۱۶
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 214
وسائل- عنوان می شود یکی از مقدماتی که در امر به معروف واجب است عنوان اشتراط تأثیر است و هر چه مقدمه این تأثیر است به تبع اصل واجب آن هم واجب است. شارع عند التأثیر واجب فرموده است امر به معروف و نهی از منکر را و بی شک یکی از مقدمات این تاثیر عدالت خود آمر است و بر این اساس می توان شرطیت عدالت را به عنوان مقدمه واجب، واجب نمود.
کد خبر: ۹۰۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۱۴
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 213
وسائل- عقلاً مستقبح و مستنکر است کسی که خود یک فعل حرام یا منکر را خودش انجام می‌دهد، نهی کند دیگری را و بگوید انجام نده یا اگر خودش یک امر واجب و لازمی را ترک می‌کند، به تارک امر کند که انجام بده؛ بنابراین عقلا شرطیت عدالت برای وجوب امر به معروف لازم است.
کد خبر: ۸۹۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۱۰
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 212
وسائل- انحصار ذکر شده در آیه 104 آل عمران مبنی بر اینکه صرفا آمران به معروف و ناهیان از منکر رستگار می شوند بدان جهت است که غالب افرادی که اقدام به این امر می نمایند انسان های وارسته ای هستند که نزدیک به رستگاری و فلاح می باشند و نمی توان استفاده کرد چون عدالت شرط رستگاری است پس به صورت اولی باید شرط وجوب امر به معروف باشد.
کد خبر: ۸۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۸
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 211
وسائل- اگر روایاتی که تاکنون ذکر شده بر اشتراط عدالت تمام باشد و اشکالات سندی و دلالی بر آن‌ها وارد نباشد، با روایت نبوی مذکور در وسائل تعارض می‌کنند و اگر بگوییم هردو تساقط می‌کنند پس مرجع می‌شود اطلاقاتی که می‌گفت «مروا بالمعروف و انهوا عن المنکر» و مقیدی برای اطلاقاتی که می‌فرمود «مروا بالمعروف و انهوا عن المنکر» و هیچ قید و شرطی نداشت پیدا نمی‌شود و حجتی بر این تقیید و اشتراط عدالت وجود ندارد.
کد خبر: ۸۹۶۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۷
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 210
وسائل- تقریب استدلال این است که این روایت دلالت می‌کند بر این که امر بدون ائتمار، نهی بدون انتهاء عامل هلاکت شخص است و یا ضلالت شخص را نتیجه می دهد وقتی چنین مفسده‌ای بر امر بدون ائتمار بار است نمی‌توانیم بگوییم اطلاق ادله‌ی امر به معروف شامل آن می شود لیکن اشکالات دلالی و سندی نافی استدلال فوق است.
کد خبر: ۸۹۴۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۲
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 209
وسائل- مرحوم مجلسی در رابطه با محدوده مصادیق این روایت معتقد است مراد از این امر به معروف و نهی از منکری که در این روایت وارد شده امر به معروف و نهی از منکر مقاتله‌ای هست چون گاهی مراتب امر به معروف می‌رسد به ضرب و جرح و مقاتله، این آن مرتبه را دارد ذکر می‌کند بنابراین سایر مراتب را شامل نمی شود.
کد خبر: ۸۹۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۳۱
خارج فقه امر به معروف/ استاد شب زنده دار/ جلسه 208
وسائل- مرحوم علامه‌ی مجلسی قدس سره در مرآت العقول که شرح کافی است و هم در ملاذ الاخیار که شرح تهذیب هم در باب این روایت مورد اشاره گفته است که ضعیفُ، این روایت ضعیف است. و روایت ضعیف که نمی‌تواند اشتراط را اثبات بکند.
کد خبر: ۸۹۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۱